Cena, na którą umówisz się ze sprzedającym, to tylko jeden z elementów składających się na koszt zakupu mieszkania. Obok opłat notarialnych czy związanych z uruchomieniem kredytu hipotecznego wskazać trzeba jeszcze podatek od zakupu nieruchomości. Dowiedz się, kiedy powstaje obowiązek podatkowy, ile wynosi podatek przy zakupie mieszkania i kiedy możesz go uniknąć.
Czym jest podatek od zakupu mieszkania?
Jak wskazuje sama nazwa, podatek od nabycia nieruchomości to opłata, którą trzeba wnieść po zakupie mieszkania, domu czy działki. Rodzaj podatku zależy od tego, kto będzie drugą stroną transakcji, czyli od kogo kupujesz np. mieszkanie – od dewelopera czy osoby prywatnej. Są dwa podatki od kupna mieszkania – VAT i PCC.
Kiedy płaci się który podatek?
- VAT (od towarów i usług) – jeżeli nieruchomość kupisz od dewelopera. Tego podatku możesz nawet nie być świadomy, gdyż przedstawiciele deweloperów podają klientom indywidualnym ceny brutto, czyli już z wliczonym VAT.
- PCC (od czynności cywilnoprawnych) – gdy sprzedającym będzie osoba fizyczna, czyli podczas zakupu nieruchomości na rynku wtórnym. W odróżnieniu od VAT ten podatek nie zostaje ujęty w cenie podanej przez sprzedającego.
Nie musisz się obawiać, że zapłacisz te dwa podatki od kupna nieruchomości jednocześnie – takiej możliwości nie ma. Jeżeli do zapłaty jest VAT, to PCC nie występuje i odwrotnie.
Dodatkowy podatek od kupna mieszkania zapłacisz, jeżeli nabywasz je na kredyt. Wówczas jako zabezpieczenie bank będzie chciał na tej nieruchomości ustanowić hipotekę na swoją rzecz. Od ustanowienia hipoteki naliczany jest podatek PCC. Dobrą wiadomością jest to, że nie jest on wysoki – kwota wynosi 19 zł.
Czy da się uniknąć podatku od kupna mieszkania?
Podatek od zakupu nieruchomości zawsze płaci nabywca. Wysokość podatku zależy od kwoty, którą zapłaciłeś za mieszkanie czy dom. W przypadku nieruchomości nabywanej na rynku pierwotnym kluczowym czynnikiem jest też jej wielkość.
Podatki od kupna mieszkania wynoszą:
- VAT – 8 proc. przy zakupie mieszkania o powierzchni do 150 mkw. lub domu o powierzchni do 300 mkw. Jeżeli metraż nieruchomości jest większy, to podatek będzie wyższy – wyniesie 23 proc.
- PCC – stawka jest stała od wielu lat i wynosi 2 proc. wartości rynkowej nabywanej nieruchomości. Wartość rynkowa nieruchomości jest więc kluczowa do obliczenia wysokości podatku, który będzie trzeba zapłacić.
Jak łatwo policzyć, osoba kupująca mieszkanie za 300 000 zł na rynku wtórnym zapłaci 6000 zł z tytułu PCC. To spora kwota i stąd często pojawia się pytanie, czy można uniknąć podatku przy zakupie mieszkania?
Co do zasady nie jest to możliwe – podatek od zakupu nieruchomości występuje przy niemal każdej transakcji. Niemal, bo jest kilka wyjątków. Przykładowo:
- Ze zwolnienia z PCC korzystają osoby kupujące mieszkanie od spółdzielni, o ile jest to mieszkanie na prawie spółdzielczym własnościowym. PCC nie zapłacą też osoby kupujące nieruchomość na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska.
- Przedsiębiorcy, którzy są podatnikami czynnymi VAT, mogą odliczyć podatek VAT. Warunkiem jest jednak, aby zakupiona nieruchomość była wykorzystywana na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Mimo, że w większości przypadków nie unikniesz podatku od kupna mieszkania, to możesz go obniżyć, negocjując cenę ze sprzedawcą. W przypadku zakupu nieruchomości negocjowanie cen to standard.
Kiedy i gdzie zapłacić podatek?
Obowiązujące przepisy regulują termin zapłaty podatku przy zakupie mieszkania. Moment powstania obowiązku podatkowego zależy od tego, z jakiego rynku (pierwotnego czy wtórnego) pochodzi nieruchomość.
Jeżeli kupujesz nieruchomość:
- Na rynku pierwotnym – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zapłaty za mieszkanie. Następnie deweloper rozlicza się z urzędem skarbowym z naliczonego i pobranego od kupujących podatku VAT.
- Na rynku wtórnym – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy kupna-sprzedaży nieruchomości z rynku wtórnego. Wówczas na to, aby złożyć deklarację PCC-3 i zapłacić podatek od zakupu nieruchomości masz 14 dni. Z reguły formalnościami zajmuje się notariusz.
Kwestie podatkowe chcesz załatwić samodzielnie, czyli bez pomocy notariusza? Deklarację PCC-3 będziesz musiał złożyć do urzędu skarbowego właściwego ze względu na lokalizację kupionego mieszkania czy domu.
Rodzaj podatku od nieruchomości nie jest jedyną kwestią, którą różnią się pomiędzy sobą nieruchomości kupowane z rynku pierwotnego i z rynku wtórnego. Więcej informacji o różnicach między tymi dwoma rynkami przeczytasz we wpisie Rynek wtórny czy pierwotny – jakie mieszkanie wybrać?